Maska:

- społeczeństwo wytwarza modele bycia, człowiek zmienia się w konstelację reguł i sposobów działania, 

- zastepuje twarz, staje się jedynym znakiem torzsamości, nieuświadomiona nieautentyczność, podmiot musi przystać na obowiązujące reguły ucieleśnienia, musi ukonstytuować się jako przedmiot, człowiek stał się wytworem społeczeństwa, nie ma mowy o autentyźmie, nie można pomysleć o samym sobie w oderwaniu od stereotypów, w regułach wytwarzania użytecznego wizerunku została zakodowana typowość, przedstwaniana jako urzeczywistnienie wolności;

Twarz:

- destrukcja twarzy, twarz naga, pozbawiona emblematów zgody i uczestnictwa staje się twarzą szaleńca lub zboczeńca, własne oblicze można odzyskać tylko odmawiając udziału w spektakluobywatelskiej emancypacji, autentyczne oblicze staje sie autentycznym przeciwnikiem zdyscyplinowania;

Rozum/ Oświecenie:

-racjonalizm przeciwia się autentyzmowi w imię konwenansu deprecjonującego wszelką nietypowość;

wolność przedstawiana jako urzeczywistnienie nakazów rozumu, gwarantujących bezpieczeństwo i wzajemną aprobatę jest mistyfikacją- człowiek musi poddać się torturze typowości, stać się 1-nym z przedstwicieli zbiorowości, postępującym w sposób nie naruszający reguł uporządkowania, bezlitosna władza normy

-abstrakcyjny rozum jest ładem, przymusem fizycznym i moralnym, anonimową presją grupy, żądaniem konformizmu;

-władza i wiedza wzajemnie się implikują- wiedza rodzi sie dzięki władzy i władza rodzi się dzięki wiedzy, wiedza jest władzą i odwrotnie

-władza narzuca stereotyp inkarnacji, preferuje konkretną ludzką postać, ustala jaki człowiek powinien być, 'społeczeństwo dyscyplinarne' wyposarza każdego w prototyp twarzy, człowiek stał się wytworem społeczeństwa

Szaleństwo:

-w epoce nowożytnej związek między Rozumem i Szaleństwem zostaje zerwany, w XVIIIw szaleństwo ustanawia się chorobąumysłową, izolując szaleńca wyrzekamy się powabów niejednoznaczności i nieokreślenia

- konflikt rozumu i szaleństwa jest sporem o to, jak wielka władzę mogą miec w ludzkim świecie rzeczy, 

-sz. narusza 1-znaczną relację podmiotu i przedmiotu, zaciera granice między jaźnią i rzeczywistością, czyni instnienie rzeczy czymś problematycznym;

-sz. odsłania inny śwat, jest aktem emancypacji, wielką manifestacją odwagi istnienia, ekspresją czystej podmiotowości, demonstracją niezależności,przejaweb braku troski o zaistnienie w świecie przedmiotów, ucieczką ze świata rzeczy,

 

źródło: 'twarz i maska' S. Filipowicz